Kontrola roczna kominiarska przeprowadzana jest na podstawie prawnej zapisu Art. 62 1. C Ustawy Prawo Budowlane (Dz. U. Nr 89 z dnia 25 sierpnia 1994 r. z późniejszymi zmianami). Dzięki niej uzyskuje się informacje na temat dobrego działania przewodów kominowych, ich podłączeń oraz bezpieczeństwa korzystania z nich. Kontrolę przeprowadza zespół dwóch kominiarzy, a jeden z nich musi być mistrzem kominiarskim. Sprawdzane są przewody kominowe dymowe, spalinowe oraz wentylacyjne. Badana jest drożność przewodów kominowych, drożność podłączeń, prawidłowość zainstalowania kratek wentylacyjnych, ciąg powietrza, ciągi kominowe, stan techniczny kominów pod dachem. Sprawdzane są głowice kominowe, ściany kominowe, nasady kominowe, prawidłowość wylotów przewodów. Kontrola drożności jest realizowana za pomocą kuli kominiarskiej. Jeśli kula przejdzie przez cały przewód swobodnie, oznacza to, że przewód jest drożny. Jeśli zatrzyma się, kontrola zostanie przeprowadzona starannie i zbadany zostanie powód takiego zatrzymania. Należy pamiętać, że do jednego przewodu kominowego można podłączyć jeden piecyk wieloczerpalny, jedną kratkę grawitacyjną, jedną kuchnię węglową oraz trzy piece węglowe. To także sprawdzają kominiarze podczas kontroli rocznej.
Ekipa kominiarska sprawdza, czy drzwiczki są odpowiednio szczelne. Bada się, czy mechaniczna wentylacja nie została zastosowana w pomieszczeniach opalanych paliwem stałym, ciekłym lub gazowym. Jest to zabronione. Nie wolno stosować także wentylatorów mechanicznych oraz okapów z wymuszonym ciągiem tam, gdzie jest wentylacja grawitacyjna.
Kominiarze badają ciąg kominowy najczęściej ciągomierzami firmy Wohler. Metodą wzrokową badany jest stan techniczny kominów pod dachem. Ekipa przypomina, że aneksy kuchenne lub kuchnie bez okien, a mające kuchenkę gazową, powinny mieć wentylację wywiewną mechaniczną. Obowiązek jej montażu spoczywa na właścicielu mieszkania.
Często brakuje szczelności przewodów kominowych, co sprawia, że ciąg kominowy jest zmienny. Szczelność coraz częściej ocenia się za pomocą kamery inspekcyjnej oraz ogląda się przewód od początku do końca. Ekipa kontrolerów zbada też, czy na strychu nie ma dużych ilości papierów, materiałów oraz innych rzeczy łatwopalnych. Jest to zagrożeniem dla budynku.
Po kontroli kominiarze zostawiają protokół z okresowej kontroli przewodów kominowych. Jest to rysunek wraz z opisem, powinien on być czytelny dla osoby zlecającej taką kontrolę.
Do kontroli używa się kuli kominiarskiej, anemometru cyfrowego, ciągomierza, kamery inspekcyjnej, latarki, radiotelefonów. Kontrola przeprowadzana jest zgodnie z zapisami Prawa Budowlanego, Rozporządzenia Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa, polskich norm. Ekipa musi także przestrzegać regulaminu obowiązującego mistrzów kominiarskich opracowanego przez Zarząd Główny Korporacji Kominiarzy Polskich.
Przeprowadzenie kontroli rocznej jest obowiązkowe, pozwala właścicielowi domu mieszkalnego spać spokojnie do kolejnej obowiązkowej kontroli.
